updated for financial freedom

alexsnow348 · Oct 13, 2024 · a525a95 · a525a95
1 parent 9650cb6
commit a525a95
Showing 1 changed file with 1 addition and 1 deletion.
diff --git a/_posts/2024-10-14-journeytofinancialfreedom.md b/_posts/2024-10-14-journeytofinancialfreedom.md
@@ -17,7 +17,7 @@ tag: ["လူငယ်မှသည် လူချမ်းသာဆီသို
 
 သို့သော် “အမြင့်ဆုံးနှင့် အနိမ့်ဆုံး အမြတ်ပေါ်ငွေများ”သည် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကာလ ကြာရှည်သည်နှင့်အမျှ မည်သို့ ဖြစ်တတ်သည်ကို မှတ်သားရန် လိုသည်။ ၃၅ နှစ်ကာလဟု ယူဆသည့်အခါ ၁၈၇၁ နှင့် ၂၀၀၉ အကြား ၃၅ နှစ်တာအတွက် တိုးရင်းပေါင်း နှစ်စဥ် အမြတ်ပေါ်ငွေသည် အမြင့်ဆုံး အနေအထားအဖြစ် ၉.၅ % ဖြစ်ပြီး အဆိုးဆုံး ၃၅ နှစ်တာ ကာလအဖြစ် ၂.၇ % ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် အဆိုးဆုံးအနေအထားမှာပင် စတော့မှ ရသည့် နှစ်စဥ် ပကတိ အမြတ်ပေါ်ငွေသည် ငွေချေးစာချုပ်အတွက် ပကတိအမြတ်ပေါ်ငွေနှင့် အတူတူလောက် ဖြစ်သည်။ ကာလကြာရှည် ကိုင်ဆောင်နိုင်သည့်အခါ ယင်းသို့ အမြတ်ပေါ်ငွေ မြင့်မား တည်ငြိမ်မှုကြောင့် အငြိမ်းစား ကာလအတွက် ရေရှည်စုဆောင်းမှု ပြုသည်ဆိုလျှင် စတော့များက အထူးဆွဲဆောင်နေခြင်း ဖြစ်သည်။
 
-အငြိမ်းစားယူချိန်အတွက် စုဆောင်းသည့်အခါ မိမိနှစ်သက်ဖွယ် အခွန် အစီအစဥ် ရှိသည့် (favourable tax treatment) အငြိမ်းစားစုဆောင်းမှု အစီအစဥ်အချို့မှ တစ်ခု သို့မဟုတ် တစ်ခုထက် ပိုရွေးခြယ်ယူဖြင့် အကျိုးရှိမိစေရန် အရေးကြီးသည်။ မည်သည့်အစီအစဥ်က မိမိအတွက် အကောင်းဆုံး ဖြစ်ကြောင်း အခွန်အကြံပေး ကျွမ်းကျင်ပုဂ္ဂိုလ်နှင့် ပြောဆိုကြည့်ရန် အကြံလိုသည်။ သို့သော် (401(k) အငြိမ်းစားငွေစု အစီအစဥ် ၃ ခု သို့မဟုတ် ဆရာ၊ ဆရာမများအတွက် အလားတူ 403 (k) အစီအစဥ်များတွင် အဓိကကျသည့် အခြင်းအရာများ ရှိသည်။ အစဥ်အလာဖြစ်သည့် တစ်ဦးချင်း အငြိမ်းစား စာရင်း (Individual Retirement Accounts (IRA)) နှင့် Roth IRAs တို့လို ဖြစ်သည်။ (401(k) အငြိမ်းစားငွေစု သို့မဟုတ် အစဥ်အလာ IRAs တွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသည့်အခါ မိမိ၏ အကျိုးထည့်ဝင်မှုများကို မိမိ၏ အခွန်ဆောင်နိုင်သည့် ဝင်ငွေမှ နုတ်ယူနိုင်သည်။ ထို့ကြောင့် မိမိ၏ အသားတင် ဝင်ငွေမှာ မိမိစုဆောင်းနေသည့် ပမာဏအောက် လျှော့ချခံရမည် ဖြစ်သည်။ မိမိ၏ စုဆောင်းမှု များပြားလာသည့်နှင့်အမျှ အခွန်များ ပေးဆောင်နေရမည် ဖြစ်သည်။ သို့သော် မိမိအငြိမ်းစား မယူမီ ဝင်ငွေခွန်းနည်း အုပ်စုတွင်  ရှိနေနိုင်သည့်အချိန်တွင်မူ အခွန်ဆောင်ရမည် မဟုတ်ချေ။ Roth IRAs စာရင်းတွင် အခွန်မဆောင်ထားသည့် ပမာဏ များပြားလာသည်။ ထိုသို့သော အခြေအနေတွင် ယင်းသို့ အခွန်ရွှေ့ဆိုင်းမှုကြောင့် အစဥ်အလာ IRA နှင့် ယှဥ်လျှင် Roth IRA က ပိုလျှော့နည်းစွာ စုဆောင်းမိဖို့ ဖြစ်နိုင်သည်။ ဥပမာ မိမိ၏ အခွန်နှုန်းသည် မိမိ အငြိမ်းစား ယူချိန်တွင် ရှိမည့် အခွန်းနှုန်းအောက် လျော့နည်းမည်ဟု ယုံကြည်ပါက Roth IRA က ပိုကောင်းပါသည်။ သို့သော် အခြားအချက်များလည်း ထည့်သွင်းစဥ်းစာဖို့ အရေးကြီးသည်။ ထို့ကြောင့် ဆုံးဖြတ်ချက် မချမှတ်မီ အကြံဉာဏ် အချို့တော့ ယူသင့်သည်။
+အငြိမ်းစားယူချိန်အတွက် စုဆောင်းသည့်အခါ မိမိနှစ်သက်ဖွယ် အခွန် အစီအစဥ် ရှိသည့် (favourable tax treatment) အငြိမ်းစားစုဆောင်းမှု အစီအစဥ်အချို့မှ တစ်ခု သို့မဟုတ် တစ်ခုထက် ပိုရွေးခြယ်ယူဖြင့် အကျိုးရှိမိစေရန် အရေးကြီးသည်။ မည်သည့်အစီအစဥ်က မိမိအတွက် အကောင်းဆုံး ဖြစ်ကြောင်း အခွန်အကြံပေး ကျွမ်းကျင်ပုဂ္ဂိုလ်နှင့် ပြောဆိုကြည့်ရန် အကြံလိုသည်။ သို့သော် 401(k) အငြိမ်းစားငွေစု အစီအစဥ် ၃ ခု သို့မဟုတ် ဆရာ၊ ဆရာမများအတွက် အလားတူ 403 (k) အစီအစဥ်များတွင် အဓိကကျသည့် အခြင်းအရာများ ရှိသည်။ အစဥ်အလာဖြစ်သည့် တစ်ဦးချင်း အငြိမ်းစား စာရင်း (Individual Retirement Accounts (IRA)) နှင့် Roth IRAs တို့လို ဖြစ်သည်။ 401(k) အငြိမ်းစားငွေစု သို့မဟုတ် အစဥ်အလာ IRAs တွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသည့်အခါ မိမိ၏ အကျိုးထည့်ဝင်မှုများကို မိမိ၏ အခွန်ဆောင်နိုင်သည့် ဝင်ငွေမှ နုတ်ယူနိုင်သည်။ ထို့ကြောင့် မိမိ၏ အသားတင် ဝင်ငွေမှာ မိမိစုဆောင်းနေသည့် ပမာဏအောက် လျှော့ချခံရမည် ဖြစ်သည်။ မိမိ၏ စုဆောင်းမှု များပြားလာသည့်နှင့်အမျှ အခွန်များ ပေးဆောင်နေရမည် ဖြစ်သည်။ သို့သော် မိမိအငြိမ်းစား မယူမီ ဝင်ငွေခွန်းနည်း အုပ်စုတွင်  ရှိနေနိုင်သည့်အချိန်တွင်မူ အခွန်ဆောင်ရမည် မဟုတ်ချေ။ Roth IRAs စာရင်းတွင် အခွန်မဆောင်ထားသည့် ပမာဏ များပြားလာသည်။ ထိုသို့သော အခြေအနေတွင် ယင်းသို့ အခွန်ရွှေ့ဆိုင်းမှုကြောင့် အစဥ်အလာ IRA နှင့် ယှဥ်လျှင် Roth IRA က ပိုလျှော့နည်းစွာ စုဆောင်းမိဖို့ ဖြစ်နိုင်သည်။ ဥပမာ မိမိ၏ အခွန်နှုန်းသည် မိမိ အငြိမ်းစား ယူချိန်တွင် ရှိမည့် အခွန်းနှုန်းအောက် လျော့နည်းမည်ဟု ယုံကြည်ပါက Roth IRA က ပိုကောင်းပါသည်။ သို့သော် အခြားအချက်များလည်း ထည့်သွင်းစဥ်းစာဖို့ အရေးကြီးသည်။ ထို့ကြောင့် ဆုံးဖြတ်ချက် မချမှတ်မီ အကြံဉာဏ် အချို့တော့ ယူသင့်သည်။
 
 စတော့ရှယ်ယာများ၏ ရေရှည်တွင် ရရှိလာမည့် အကျိုးအမြတ်သည် ငွေချေးစာချုပ်များထက် နှစ်ဆဝန်းကျင်ရှိသော်လည်း ငွေစျေးစာချုပ်များမှာ ရေတိုတွင် အကျိုးအမြတ် ပိုမိုသေချာသည်။ ငွေချေးစာချုပ်များ ဝယ်ယူစုဆောင်းခြင်း၏ အကြီးမားဆုံး အန္တရာယ်မှာ ငွေကြေးဖောင်းပွမှု ဖြစ်ပြီး ယင်းကြောင့် မြှုပ်နှံထားသည့်အရင်းနှင့် ပုံသေအတိုး၏ တန်ဖိုး ၂ မျိုးလုံးကို လျှော့ကျစေသည်။ သို့သော် ယင်းအန္တရာယ်ကို ငွေကြေးဖောင်းပွဒဏ်ခံနိုင်သည့် အစိုးရ ငွေကြေးသက်သေခံ လက်မှတ်များ (TIPS - Treasury Inflation-protected Securities) ဝယ်ယူမည်ဆိုလျှင် ရှောင်ရှားနိုင် သို့မဟုတ် လျှော့ချနိုင်သည်။ ယင်းက ငွေတိုက်စာချုပ် (Treasury bond) တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး ၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင် ပထမဆုံးရောင်းချခဲ့သည်။ TIPS က ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသည့် အရင်းငွေ၊ ဝယ်သည့်အချိန်၌ ပေါ်ပေါက်သော ကာလပေါက်စျေးကို အခြေခံသည့် ပုံသေအတိုးနှုန်းနှင့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကို ကာမိစေသည့် ထပ်ဆောင်းပေးငွေများ ပေးသည်။ မျှော်မှန်းတွက်ချက်၍ မရနိုင်သည့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကြောင့် ငွေချေးစာချုပ်အတိုးများသည် ဝယ်ယူသူတို့ မျှော်လင့်သည်ထက် နည်းလာနိုင်သောကြောင့် ဝယ်ယူကိုင်ဆောင်သူများအား TIPS များက ယင်းစွန့်စားရမှု အန္တရာယ်မှ အကာအကွယ်ပေးသည်။ TIPS များသည် ဝယ်နိုင်သုံးစွဲနိုင်စွမ်းတွင် တည်ငြိမ်မှုရှိလိုသည့် အငြိမ်းစားသမားများအား အထူးစိတ်ဝင်စားစေပါသည်။