-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 61
/
Copy pathlbp-1.0.0-critical-edition.xml
974 lines (972 loc) · 57.3 KB
/
lbp-1.0.0-critical-edition.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Example LPB-1.0.0 Critical Edition</title>
<author>Someone</author>
<editor>Someone Else</editor>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.1.0-dev">
<title>Example LPB-1.0.0 Critical Edition</title>
<date when="2015-12-24">December 24, 2015</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>Some Authority</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref></p>
</availability>
<date when="2013-10-10">October 10, 2013</date>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="L" n="lon">London, British Museum Royal 10 A I</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.
</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2015-12-24" status="draft" n="0.1.0" corresp="versionlog.xml#v0.1.0">
<note type="validating-schema">lbp-0.0.1</note>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text>
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#L" n="11-v"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="pg-b1q1">
<head xml:id="pg-b1q1-Hliq1li">Liber I, Quaestio 1</head>
<div xml:id="pg-b1q1-Dd1e3724">
<head xml:id="pg-b1q1-Hd1e3726">Circa textum</head>
<p xml:id="pgb1q1-cadanl">
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qd1e3733" source="http://scta.info/resource/pll1prol-cadzdd">Cupientes aliquid de penuria</quote>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pll1prol-cadzdd">Lombardus, Sent. I, prol., [n. 1], (I, 3, ll. 1).</ref></bibl>
</cit>
etc. Istud est prooemium
libri <title ref="#lombardsententia">Sententiarum</title> qui liber dividitur in prooemium et tractatum. Secunda incipit ibi
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qd1e3742" source="http://scta.info/resource/pll1d1c1-vanspv">veteris ac novae legis</quote>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pll1d1c1-vanspv">Lombardus, Sent. I, d. 1, c. 1, [n. 1], (I, 55, ll. 5).</ref></bibl>
</cit>.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-ppdlde">
Prima
<app>
<lem>potest</lem>
<rdg wit="#L" type="variation-absent"/>
</app>
dividi in quattuor partes principales. In
<app>
<lem>prima</lem>
<rdg wit="#L" type="correction-addition">
<add place="margin-top">prima</add>
</rdg>
</app>
ponitur excusatio
<app>
<lem n="excusatio"/>
<rdg wit="#L" type="correction-deletion">
<del>sic</del>
</rdg>
</app>
actoris in aggrediendo. In
<app>
<lem>secunda</lem>
<rdg wit="#L" type="correction-substitution">
<subst>
<del>prima</del>
<add>secunda</add>
</subst>
</rdg>
</app>
ponitur reprehensio invidorum in
detrahendo. In
<app>
<lem>tertia ponitur</lem>
<rdg wit="#L" type="variation-inversion">
<seg>ponitur</seg>
<seg>tertia</seg>
</rdg>
</app>
commendatio operis
<app>
<lem>in prosequendo</lem>
<rdg wit="#L" type="correction-transposition">
<subst>
<del>prosequendo in</del>
<add>in prosequendo</add>
</subst>
</rdg>
</app>.
In
<app>
<lem>quarta</lem>
<rdg wit="#L" type="variation-choice">
<choice>
<seg>secunda</seg>
<seg>quarta</seg>
</choice>
</rdg>
<witDetail wit="#L">cum 3 litteris rasibus</witDetail>
</app>
ponitur
<app>
<lem type="conjecture-corrected"><corr>excitatio</corr></lem>
<rdg wit="#L">exitatio</rdg>
<note xml:lang="en">
"Excitatio" is preferred to "exitatio" as it
more closely matches the use of "excitantem" in the same context below.
</note>
</app>
auditorum in proficiendo.
<app>
<lem>Secunda</lem>
<rdg wit="#L" type="manual">
secunda <desc>corr. interl. ex</desc> secundum <wit>V</wit>
</rdg>
</app>
ibi
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qd1e3757" source="http://scta.info/resource/pll1prol-qnavet">quamvis non ambigamus</quote>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pll1prol-qnavet">Lombardus, Sent. I, prol., [n. 3], (I, 3, ll. 16).</ref></bibl>
</cit>.
Tertia ibi
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qd1e3766" source="http://scta.info/resource/pll1prol-hidqld">horum igitur
odibilem ecclesiam</quote>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pll1prol-hidqld">Lombardus, Sent. I, prol., [n. 4], (I, 4, ll. 11).</ref></bibl>
</cit>.
Quarta ibi
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qd1e3772" source="http://scta.info/resource/pll1prol-nidqhc">non igitur
<app>
<lem type="conjecture-corrected"><corr>hic</corr></lem>
<rdg wit="#L">haec</rdg>
<note xml:lang="en">
While the abbreviation is a bit ambiguous, it seems to represent the standard abbreviation for "haec",
which is an error and needs to be corrected.
</note>
</app>
labor debet
</quote>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pll1prol-nidqhc">Lombardus, Sent. I, prol., [n. 6], (I, 4, ll. 21).</ref></bibl>
</cit>
etc.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-ppddis">
Prima potest dividi in tres
secundum quod <name ref="#Lombard">Magister</name> ponit tres causas ipsum retrahentes a compilatione huius operis.
Prima est tenuitas suae scientiae. Secunda arduitas huius materiae. Tertia mordacitas
invidiae. In secunda ponit tres causas ipsum hortantes seu inducentes
ad compilationem huius libri. Prima est exemplum pauperis viduae. Secunda spes
mercedis perpetuae. Tertia sunt praeces sociorum assiduae. In tertia comparat causas
praedictas adinvicem ostendendo victoriam causarum moventium. Secunda incipit ibi
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qd1e3793" source="http://scta.info/resource/pll1prol-cadzdd">consummationis
fiduciam.</quote>
<bibl>
<ref target="http://scta.info/resource/pll1prol-cadzdd">Lombardus, Sent. I, prol., [n. 1], (I, 3, ll. 4).</ref>
</bibl>
</cit>
Tertia ibi
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qd1e3802" source="http://scta.info/resource/pll1prol-cadzdd">quae vincit zelus</quote>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pll1prol-cadzdd">Lombardus, Sent. I, prol., [n. 1], (I, 3, ll. 8).</ref></bibl>
</cit>
quaelibet aliarum causarum
<app>
<lem type="conjecture-corrected"><corr>possunt</corr></lem>
<rdg wit="#L">potest</rdg>
</app>
dividi
sed pro nunc de divisione illud sufficiat.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-eiunrs">
Et ista ultima dividitur in tres, nam in
prima ponit contradictionis invidorum evidentiam, in secunda contradictionis causam, in tertia contradicentium
nequitiam. Secunda ibi
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qd1e3814" source="http://scta.info/resource/pll1prol-qnavet">quia
<app>
<lem type="conjecture-corrected"><corr>dissentientibus</corr></lem>
<rdg wit="#L">defficientibus</rdg>
</app>
voluntatum motibus
</quote>
<bibl>
<ref target="http://scta.info/resource/pll1prol-qnavet">Lombardus, Sent. I, prol., [n. 3], (I, 3, ll. 17-18).</ref>
</bibl>
</cit>.
Tertia ibi
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qd1e3826" source=" http://scta.info/resource/pll1prol-qnavet">qui non rationi subiciunt</quote>
<bibl>
<ref target="http://scta.info/resource/pll1prol-qnavet">Lombardus, Sent. I, prol., [n. 3], (I, 3, ll. 22-23).</ref>
</bibl>
</cit>.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-tssiqp">
Tunc sequitur secunda pars principalis,
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qqnaqna" source="http://scta.info/resource/pll1prol-qnavet">quamvis non ambigamus</quote>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pll1prol-qnavet">Sent. I, prol., [n.3], (I, 3, ll. 16).</ref></bibl>
</cit>,
in qua ponitur detractorum duplex
reprehensio. Prima est de impugnatione veritatis. Secunda de doctrina falsitatis.
Secunda ibi
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qqpoqpo" source="http://scta.info/resource/pll1prol-qnavet">quorum professio</quote>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pll1prol-qnavet">Sent. I, prol., [n.3], (I, 4, ll.1).</ref></bibl>
</cit>.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-sepicl">
Sequitur tertia pars principalis,
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-hirhir" source="http://scta.info/resource/pll1prol-hidqld">horum igitur</quote>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pll1prol-hidqld">Sent. I, prol., [n.4], (I, 4, ll.11).</ref></bibl>
</cit>
etc., in qua ponitur
commendatio operis in prosequendo. Et quattuor facit hic quia primo commendat opus
a causa finali, secundo a causa efficiente, tertio a materiali, et quarto a formali. Secunda ibi
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qd1e3842" source="http://scta.info/resource/pll1prol-hidqld">cum labore</quote>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pll1prol-hidqld">Lombardus, Sent. I, prol., [n. 4], (I, 4, ll. 13).</ref></bibl>
</cit>.
<pb ed="#L" n="12-r"/>
Tertia ibi
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qd1e3853" source="http://scta.info/resource/pll1prol-hidqld">ex testimoniis veritatis</quote>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pll1prol-hidqld">Lombardus, Sent. I, prol., [n. 4], (I, 4, ll. 14).</ref></bibl>
</cit>.
Quarta ibi
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qd1e3862" source="http://scta.info/resource/pll1prol-iqmpdl">in quo haereticae doctrinae</quote>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pll1prol-iqmpdl">Lombardus, Sent. I, prol., [n. 5], (I, 4, ll. 17).</ref></bibl>
<note>Text reads: "...vipereae doctrinae fraudulentiam prodidimus...".</note>
</cit>.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-tsqigp">
Tunc
sequitur quarta et ultima pars principalis,
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qneddhl" source=" http://scta.info/resource/pll1prol-nidqhc">non ergo debet hic labor</quote>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pll1prol-nidqhc">Lombardus, Sent. I, prol., [n. 6], (I, 4, ll. 21).</ref></bibl>
</cit>,
quae dividitur in tres secundum triplicem
rationem ipsum auditorem excitantem ad proficiendum. Primo enim inducitur
ab utili brevitate, secundo ab humili veritate, tertio ab evidenti falsitate. Secunda ibi
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qd1e3877" source="http://scta.info/resource/pll1prol-nidqhc">in hoc autem tractatu</quote>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pll1prol-nidqhc">Lombardus, Sent. I, prol., [n. 6], (I, 4, ll. 26).</ref></bibl>
</cit>.
Tertia ibi
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qd1e3886" source="http://scta.info/resource/pll1prol-uaqcdp">ut autem quod quaeritur</quote>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pll1prol-uaqcdp">Lombardus, Sent. I, prol., [n. 7], (I, 4, ll. 29).</ref></bibl>
</cit>.
Haec est divisio in generali prologi.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-isvioa">
In speciali vero <name ref="#Lombard">Magister</name> sic procedit quia primo ponit unam causam ipsum
moventem ad libri compilationem quae est desiderium proficiendi et statim adiungit
causam retrahentem quae est defectus ingenii et scientiae. Postea ponit aliam causam
retrahentem quae est altitudo materiae et magnitudo laboris et statim subiungit causam
contrariam moventem quae est confidentia auxilii divini et praemium a Christo promissum.
Postea ponit victoriam causarum moventium dicendo quod ista duo quae videntur ipsum retrahere
a compilatione huius operis vincit amor intensus quem habet ad ecclesiam
quo inflammatus opus aggreditur.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-iapipv">
In alia parte suam intensionem circa tria dicit
versari. Primo circa fidei catholicae defensionem. Secundo circa veritatis theologicae explanationem.
Tertio circa sacramentorum manifestationem. Postea ponit aliam causam moventem quae est caritas
et instantia fratrum et sociorum, et statim addit tertiam causam contrariam retrahentem quae
est mordacitas et contradictio invidiorum. Postea ponit contradictionis causam quae est
discordia et deordinatio voluntatis ex qua provenit error et ex errore invidia
et ex invidia contradictio oritur. Postea ponit contradicentium nequitiam quia scilicet
voluntatem non subiciunt rationi nec sequuntur rationis rectitudinem nec auctoritati sacrae
scripturae volunt se submittere, sed tam rationi quam scripturae auctoritati sensum suum proponunt
et quamdam superstitiosa religione exterius simulata habent argumentum ad ostendendum
sapientiam novam quamdam doctrinam adinveniendo et quamdam clamorosa intentione inpugnant
pertinaciter veritatem.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-pacmtq">
Postea assignat causas operis. Primo tangit finalem
quae duplex est, scilicet falsitatis seu ecclesiae malorum
eversio et veritatis catholicae ostensio.
Postea ponit efficientem quae est duplex scilicet
principalis quae est Deus et instrumentalis ut ipse <name ref="#Lombard">Magister</name>.
Postea ponit materialem, scilicet testimonia veritatis canonum et sanctorum. Postea tangit
formalem quae est duplex, scilicet forma tractatus quae consistit in divisione operis per liberos et capitula
alia est forma tractandi quae est idem quod modus agendi. Postea dicit quod simul libris
praemittit capitula ad faciliorem et leviorem inductionem seu introductionem et sic
terminatur sententia huius prologi circa quem movetur talis quaestio.
</p>
</div>
<div xml:id="pg-b1q1-Dd1e3922">
<head xml:id="pg-b1q1-Hd1e3924"><supplied>Quaestio</supplied></head>
<p xml:id="pgb1q1-uqvovs">
Utrum quis viator scientifice sine dono speciali
possit assentire theologicae <supplied>veritati</supplied> omni vero supernaturali?
</p>
<div xml:id="pg-b1q1-Dd1e3928" type="rationes-principales">
<head xml:id="pg-b1q1-Hd1e3930"><supplied>Rationes principales</supplied></head>
<p xml:id="pgb1q1-qspali">
Quod sic primo quia omnis potentia naturalis
potest <supplied>exire</supplied> in suam actionem naturalem,
sed intellectus est potentia naturalis et sua operatio est scire et intelligere,
ergo in ea potest <supplied>assentire</supplied> naturaliter sine fidei vel alterius
luminis infusione.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-cqsanc">
Confirmatur quia solo rationis dictamento potest
assentire quis, aliter vero igitur cuilibet. Patet antecedens et consequentia probatur,
tum quia sensus aeque primo potest habere notitiam cuiuslibet sensibilis, cum
secundo quia omnia vera unicam rationem habent agendi in ipsum intellectum,
igitur omnia ab ipso aeque primo sunt apta nata cognosci.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-shdsam">
Secundo haereticus, damnatus, et diabolus possunt
assentire theologicae
<pb ed="#L" n="12-v"/>
veritati sine speciali lumine, igitur et viator.
Antecedens patet de divite epulatione
<cit>
<ref><title ref="#lc">Lucae</title> 16</ref>
<bibl>Cf. Lucas 16:19-31</bibl>
</cit>.
Tum secundo quia agente et patiente sufficienter applicatis,
aequalis sequitur actio. Sed
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qiaepof" ana="Aristotle_DeAnima_III_5_a">
intellectus agens est potens
omnia facere et intellectus possibilis omnia fieri
</quote>
<bibl>Aristoteles, De anima, III. 5 (430a14-15)</bibl>
<!-- needs double check; John: This reference and quote needs to be checked. I took this reference and the becker numbers, etc., from a critical edition of Brito Radulphus.-->
<!-- this quote could be classified as a type="paragraphse" -->
</cit>
ut patet
<ref corresp="#pg-b1q1-Qiaepof">I <title ref="#deAnima">De anima</title></ref>.
Ergo in homine approximatis aequaliter, sequitur actio in eo.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-tsqpap">
Tertio si quaestio foret falsa,
sequitur quod tale lumen seu donum speciale infunderetur cuilibet theologo.
Consequens falsum quia nullus modernus theologus illud percipit sibi infundi.
Consequentia patet quia impossibile est haberi talia lumina seu tales habitus
et habentem latere ut arguit
<cit>
<ref><name ref="#ThomasStrasbourg">Thomas Argentinae</name> quaestione secunda prologi, articulo primo.</ref>
<bibl>Thomas de Argentina, I, prologus, q. 2, a. 1, (Venice 1564, 5vb).</bibl>
<note xml:lang="en">See the point in Venice 1564, 5vb that begins: "Praeterea philosophus contra Platonem…"</note>
</cit>
</p>
<p xml:id="pgb1q1-qvprit">
Quarto viator potest convincere solo rationis dictamine aliam vitam futuram post istam, ergo.
Consequentia tenet cum istud sit verum theologicum.
Antecedens patet quia quam inditum est lapidi quietari in aliquo ultimate finaliter tam inditum est homini.
Sed lapidi est inditum, quod in aliquo aliquibus adeptis, non potest non quietari,
ergo erit sic de viatore. Minor patet. Maior probatur quia non minus ordinatur homo ad finem suum naturalem quam lapis.
Tunc ultra homini est inditum naturaliter finaliter quietari in aliquo, quo vel quibusque adeptis, non potest non quietari.
Sed nec tale est in praesenti vita, ergo restat alia vita pro hominis quietatione.
Maior patet per dictam, et minor patet de se et per illud
<ref>
<name ref="#Augustine">Augustini</name> I <title ref="#Confessions">Confessionum</title> capitulo primo
</ref>,
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qd1e4016" ana="#Augustine_Confessions_1_1_1_a">ad te Domine nos fecisti et inquietum est cor nostrum donec requiescat in te</quote>
<bibl>Augustinus, <title>Confessiones</title> I, 1, 1 (CCSL 27, 1, ll. 6-7).</bibl>
</cit>.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-ioeqqv">In oppositum est
<ref corresp="#pg-b1q1-Qd1e4033">
<name ref="#Augustine">Augustinus</name> <title ref="#DeGenesiAdLitteram">Super Genesem</title>
</ref>
dicens
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qd1e4033" ana="#Augustine_DeGenesiAdLitteram_2_5_9_a">Maior est huius scripturae auctoritas quam omnis humani ingenii perspicacitas</quote>
<bibl>Augustinus, De Genesi ad Litteram, II, 5, 9 (CSEL 28.1, 39; PL 34, 217)</bibl>
</cit>.
Item
<ref corresp="#pg-b1q1-Qd1e4047">
<name ref="#Lombard">Magister</name>, in prologo,
</ref>
dicens
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qd1e4047" source="http://scta.info/resource/pll1prol-cadzdd">ardua scandere, opus ultra vires praesumpsimus agere</quote>
<bibl>
<ref target="http://scta.info/resource/pll1prol-cadzdd">Lombardus, Sent. I, prol., [n. 1] (I, 3, ll. 3-4).</ref>
</bibl>
</cit>.
Item,
<ref corresp="#pg-b1q1-Qd1e4066">
<name ref="#Augustine">Augustinus</name>
II libro
<title>De sermone Domini in monte</title>
</ref>
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qd1e4066">
cum rationalis anima cogitat ac ratiocinatur quidquid in ea ratione,
verum est non est ei attribuendum sed ipsi luci veritatis
</quote>
<bibl>Augustinus, <title>De sermone Domini in monte</title> II.32 (CCSL 35, 122, ll. 705-708).</bibl>
</cit>.
Item, nullus potest sapientiam creatam adipisci nisi gratia quae Deus est fuerit illustratus, ergo.
Consequentia patet et antecedens est
<cit>
<ref>
<name ref="#Augustine">Augustini</name> <title ref="#deDiversisQuaestionibus">83 quaestiones</title>, quaestione 24
</ref>
<bibl>Augustinus, De diversis quaestionibus octoginta tribus, q.24 (CCSL 44A, 29-30).</bibl>
<note xml:lang="en">The above passage, "nullus potest…" seems to be the target of this references,
though Gracilis appears to be only loosely, and in his own words, paraphrasing the passage in question</note>
</cit>.
</p>
</div>
<div xml:id="pg-b1q1-Dd1e4089">
<head xml:id="pg-b1q1-Hd1e4091"><supplied>Prima Conclusio</supplied></head>
<p xml:id="pgb1q1-pclecv">
Prima conclusio: licet assensus theologicus a propositione theologica non sit distinctus,
tamen stat duas propositiones eiusdem subiecti vel praedicati idem significantes formari et unam ab alia specifice distingui.
Prima pars patet quia, si distinguerentur, sequeretur quod assensus theologicus posset esse sine propositione theologica.
Consequens falsum quia tunc quis posset assentire sine notitia complexa, quod repugnat veritati.
Secunda pars probatur quia, si ponatur quod fidelis formet illam propositionem <mentioned>Christus est passus</mentioned>
et infidelis etiam eadem quoad terminos, tunc sic fidelis assentit significato propositionis per eum formante et infidelis non assentit,
igitur specie distinguitur. Patet consequentia quia una realiter et intrinsece esse assensus et alia non,
et tamen habent idem subiectum et praedicatum. Ergo conclusio <supplied>est</supplied> vera.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-pcqnet">
Primum corollarium: quod stat hominem totam Sacram Scripturam
scire et ipsum theologum non esse. Patet, si infidelis sciret Scripturam, non esset theologus,
quia non assentiret. Confirmatur quia, si fidelis viator sciret et formaret omnes propositiones quibus assentit,
infidelis non propter hoc esset infidelis quia eis non consentiret. Ergo a simili, sciens
Sacram Scripturam et ei dissentiens non est theologus. Pro quo notandum quod infidelitas esse assensus respectu falsi vel dissensus
respectu veri determinati per Ecclesiam aut in Scriptura Sacra revelati.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-scqeeh">
Secundum corollarium: quod stat viatorem habitu theologico informari
et ipsum theologum non denominari. Ex quo ultra potest inferri et concedi quod de lege ordinata
<pb ed="#L" n="13-r"/>
theologia potest manere fide, sed non potest manere seu stare sine fide theologia.
Ex quo ultra sequitur quod non est tam essentiale habitui theologico esse <mentioned>theologicum</mentioned>
quam est ei essentiale esse <mentioned>habitum</mentioned>.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-tcqdia">
Tertium corollarium: quod una propositio indistincta potest habere
duo contradictoria in specie distincta. Patet quia contradictorium alicuius propositionis potest
esse assensus in mente unius et dissensus immediate alterius.
</p>
</div>
<div xml:id="pg-b1q1-Dd1e4123">
<head xml:id="pg-b1q1-Hd1e4125"><supplied>Secunda conclusio</supplied></head>
<p xml:id="pgb1q1-scqsot">
Secunda conclusio: quod licet theologica propositio sit theologica cognitio,
tamen non est necesse notitiam qua quis dicitur scire totale obiectum sui ipsius esse.
Prima pars probatur quia fides vel notitia theologica non differt ab assensu theologico,
sed assensus theologicus est propositio theologica, ergo propositio theologica est notitia seu cognitio theologica.
Maior patet quia fides theologica
<!-- fides theologica is a strange phrase, but "fides theologica" does appear to be a phrase which we have found in later 16th authors -->
non potest esse sine assensu theologico,
alias quis crederet verum et non assentiret illi, quod est falsum.
Minor patet ex prima conclusione.
Secunda pars probatur quia nihil causatur a se ipso, sed scientia nostra saltim partialiter causatur ab obiecto,
ergo scientia non est suum obiectum totale.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-cqdqep">
Confirmatur quia, dato quod visio sit visio sui,
tamen requirit aliud obiectum a quo causetur. Sic supposito quod idem sui ipsius sit notitia,
nihilominus aliud obiectum requiritur a quo talis notitia causetur, et, per consequens,
non est suum totale obiectum, quod erat probandum.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-pcqoss">
Primum corollarium: quod propositiones
<app>
<lem n="propositiones"/>
<rdg wit="#L" type="variation-present" cause="repetition">quod propositiones</rdg>
</app>
theologicae non sunt obiectum Sacrae Scripturae.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-scqste">
Secundum corollarium: quod theologia vel alia scientia non proprie scitur,
sed est id quo aliquid scitur vel cognoscitur. Patet per quia illud quod scitur est obiectum scientiae,
sed scientia non est obiectum sui ipsius, saltim totale, ergo.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-tcqvne">
Tertium corollarium: quod ista propositio de virtute sermonis
est falsa <mentioned><name ref="#Sortes">Socrates</name> scit geometriam, logicam, theologiam vel aliquam aliam scientiam.</mentioned>
Patet ex eodem fundamento quia scientia non proprie scitur, sed est id quo aliquid scitur sic esse vel non esse.
</p>
</div>
<div xml:id="pg-b1q1-Dd1e4151">
<head xml:id="pg-b1q1-Hd1e4153"><supplied>Tertio conclusio</supplied></head>
<p xml:id="pgb1q1-tclsie">
Tertia conclusio: licet non repugnet viatori nullam veritatem theologicam credere
et actum et habitum fidei habere,
tamen stante lege repugnat viatorem sine speciale lumine veritatibus theologicis assentire.
Prima probatur primo de habitu. Non est dubium quin multi habent habitum virtutum sine operari.
Sed quod actus fidei possit esse sine credere probatur quia non plus identificantur actus fidei
et suum actuare vel agere quam accidens et suum inhaerere.
Sed Deus potest facere accidens sine inhaerere, ergo.
Secunda pars probatur per
<ref><name ref="#Augustine">Augustinum</name> in quadam epistola</ref>,
ubi inquit:
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qd1e4177"><supplied>Neque enim</supplied> cum coepero te in tanti huius
secreti intelligentiam introducere (nisi Deus intus ad iuverit, non potero)</quote>
<bibl>PL 33:453</bibl>
</cit>
et alibi in locis pluribus.
Item
<ref><name ref="#Anselm">Anselmus</name> I <title ref="#Anselm_CurDeusHomo">Cur Deus Homo</title>, capitulo secundo</ref>:
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qd1e4196" ana="#Anselm_CurDeusHomo_1_1_a">
Rectus ordo exigit ut profunda Christianae fidei, prius credamus,
quam ea ratione fidei praesumamus discutere
</quote>
<bibl>
<name>Anselmus</name>,
<title ref="#Anselm_CurDeusHomo">Cur Deus Homo</title>,
I, c. 1 (II, 48, ll. 16-17)
</bibl>
</cit>.
Item
<ref corresp="#pg-b1q1-Qd1e4219"><name ref="#Augustine">Augustinus</name> in <title ref="#HomiliesOnJohn">Homilia prima super Iohannem</title></ref>
dicens,
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qd1e4219">Deus illuminat parvulos et indoctos lumine fidei, maiores autem lumine sapientiae</quote>
<bibl>Augustinus, xxx</bibl>
</cit>.
Ergo ad scientifice assentiendum veritatibus theologicis requiritur speciale lumen.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-pcpiss">
Primum corollarium: plures salvabuntur finaliter qui numquam crediderunt nec credent actualiter.
Patet de pueris post baptismum statim decedentibus. Item de baptizatis rationis usu carentibus, sicut sunt fatui nati.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-scmiss">
Secundum corollarium: multi sunt beati in regno caelorum qui,
si credidissent, fuissent damnati et de numero reproborum aut in loco damnatorum.
Patet de pueris Graecorum statim
<pb n="13-v" ed="#L"/>
post baptismum ante annos discretionis decedentium. Nam constat quod Graeci baptizantur,
licet sub alia forma verborum, et per consequens recipiunt gratiam qua mediante possunt salvari.
Tamen quia adulti eorum aliter credunt quam Roma Ecclesia credit et credere praecipit,
ideo non sunt in statu salutis.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-tchnqv">
Tertium corollarium: haec est possibilis lege stante
viator non credit sicut ecclesia credere praecipit, et tamen viator in credendo sic nullo peccat seu deficit
vel sic stat aliquem viatorem in credendo non culpabilem deficere, et tamen ipsum sicut ecclesia iubet credendum
non credere. Patet quia stat aliquem licite pro aliquo tempore nihil credere,
ergo stat talem non errare nec credere sicut Roma Ecclesia credit.
Ex dictis, patet pars negativa quovis vera.
</p>
</div>
<div xml:id="pg-b1q1-Doeroer">
<head xml:id="pg-b1q1-Hoeroer">Obiectiones et responsiones</head>
<p xml:id="pgb1q1-cpceia">
Contra
<cit>
<ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-pclecv">primam conclusionem</ref>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-pclecv">Vide supra</ref></bibl>
</cit>
arguitur primo sic:
propositio theologica potest esse sine assensu theologico, ergo illa distinguitur.
Consequentia bona. Antecedens probatur quia omnem propositionem quam potest formare
fidelis potest formare infidelis stante infidelitate.
Et cum talis non habeat assensum veri
<app>
<lem type="conjecture-corrected"><corr>theologiae</corr></lem>
<rdg wit="#L">theologia</rdg>
<note xml:lang="en">While the manuscript seems to clearly record "theologia",
this does not seem to fit with the preceding dative use of "veri".
Other earlier examples have phrases like "...[assentire] vero theologico",
which seems to be the sense here. However, the manuscript clearly does not
have the adjectival form "theologicae" to match the use of "veri", thus
our suggestion is to read "theologiae" as the subjective genitive with "veri",
as "the truth of theology
</note>
</app>,
sequitur quod illa propositio theologica ab eo formata non est intrinsece assensus.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-ssqsqp">
Secundo sequitur quod si quis
<app>
<lem>theologus</lem>
<rdg wit="#L" type="correction-addition">
<add place="margin-right">theologus</add>
</rdg>
</app>
fieret infidelis vel haereticus,
ipse perderet totam scientiam theologicam. Consequentia patet quia perderet assensum propositionum
theologicarum et talis assensus est theologica scientia. Sed falsitas probatur
quia talis adhuc sciret defendere fidem nostram, legere et disputare, et argumenta solvere sicut prius,
immo non minus sciret quam prius.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-tpaeca">
Tertio per assensum assentimus propositioni,
igitur assensus theologicus non est propositio theologica.
Consequentia patet quia per propositionem non assentimus propositioni
quia, si sic, idem esset id quo assentimus et cui assentimus.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-qsiepm">
Quarto stat illam propositionem esse et eius assensum non esse, ergo.
Probatur antecedens quia aliquis potest credere aliquam propositionem esse veram
et postea non, sed oppositum propter aliquas rationes, eadem propositione manente.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-qcstss">
Quinto contra secundam partem arguitur quia, si assensus
diversificaret speciem propositionis, si aliquis formaret illam <mentioned>nullus homo est asinus</mentioned>,
sequitur quod nullus dissentiens illi posset formare propositionem eiusdem speciei.
Patet consequentia ex terminis. Falsitas probatur quia dissentiens illi potest formare propositionem
eiusdem subiecti et praedicati, ergo eiusdem speciei.
Consequentia patet cum propositiones non distinguuntur a suis terminis simul sumptis.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-sccqrd">
Sexto contra corollaria quia vel fides et theologia
sunt idem habitus vel non. Si sic, ergo habens habitum theologicum habet fidem et per consequens est theologus.
Si diversi, ponatur quod remittatur uniformiter, aequaliter, praecise quoad omnia versus non esse,
tunc vel aequaliter desinent non esse vel non. Si primum, ergo sunt aequales et per consequens
theologia non est superior fide quod est falsum et contra
<ref corresp="#pg-b1q1-Qd1e4272">
<name ref="#Augustine">Augustinum</name>
XIV <title ref="#deTrinitate">De Trinitate</title>
capitulo primo
</ref>
dicens,
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qd1e4272" ana="#Augustine_deTrinitate_14_1_3_b">hac scientia, scilicet theologia, non pollent plurimi quamvis fide polleant</quote>
<bibl>Augustinus, De Trinit., XIV, c. 1, n. 3 (PL 42, 1037; CCSL 50A, 424, ll. 61-63)</bibl>
</cit>.
Si detur secundum, sequitur quod theologia stabit sine fide quod repugnat dictis.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-scsons">
Septimo
<cit>
<ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-scqsot">contra secundam partem secundae conclusionis</ref>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-scqsot">Vide supra</ref></bibl>
</cit>
omne quod scitur est verum, sed sola propositio est vera, ergo sola propositio scitur,
ergo sola propositio est totale obiectum nostrae scientiae.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-occrea">
Octavo contra corollaria eiusdem conclusionis quia vel obiectum
theologiae totale est propositio theologica vel res ad extra vel significatum propositionis.
Si primum, habetur contra primum corollarium. Non secundum quia tunc multae scientiae essent
de rebus contingentibus potentibus
<pb ed="#L" n="14-r"/>
aliter se habere tamquam de obiectis contra
<cit>
<ref><name ref="#Aristotle">Philosophum</name> VI <title ref="#Ethics">Ethicorum</title></ref>
<bibl>Aristoteles, Ethica, VI, xxx</bibl>
</cit>
et
<cit>
<ref>I <title ref="#PosteriorAnalytics">Posteriorum</title></ref>
<bibl>Aristoteles, Posteriora Analytica</bibl>
</cit>.
Nec tertium eadem radice quia significat propositio rem extra animam.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-cqeefv">
Confirmatur quia eadem ratione res ad extra
esset obiectum opinionis fidei et erroris, et per consequens staret
quod unus et idem homo sciret,
<app>
<lem n="sciret"/>
<rdg wit="#L" type="variation-present">et</rdg>
</app>
opinaretur, crederet, et ignoraret, quae sunt falsa.
Patet consequentia nam stat hominem scire quod Deus est trinus et unus,
opinari quod ipse solus moveat caelum, credere quod sit incarnatus,
errare putando ipsum esse finiti vigoris.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-nctiec">
<cit>
<ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-tclsie">Nono contra tertiam conclusionem</ref>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-tclsie">Vide supra</ref></bibl>
</cit>:
veritates theologicae sunt per se notae vel ex per se notis deductae,
ergo ad earum notitiam fides non est necessaria.
Antecedens probatur quia nullus teneretur indubitantur credere aliquid
quod non est sibi per se notum vel ex per se notis deductum, sed quilibet
tenetur indubitanter credere veritates theologicas, ergo.
Maior patet quia omne verum est deductum vel deducibile ex primo principio
cum quodlibet tale virtualiter in eo contineatur.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-dstogd">
<app>
<lem type="conjecture-corrected"><corr>Decimo</corr></lem>
<rdg wit="#L">Secundo</rdg>
</app>
si tale lumen etc., sequeretur
quod quilibet teneretur habere maiorem certitudinem de talibus veritatibus quam sit
certitudo scientiae. Consequens falsum, sed patet consequentia quia certitudo fidei est infinita
cum infinite distet ab omni gradu dubietatis.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-unlfdm">Undecimo nullum lumen speciale requiritur ad assentiendum mendacio,
ergo nec aliter vero theologico quia dicens verum theologicum quod putat
esse falsum dicit mendacium.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-arasap">
Ad rationes,
<cit>
<ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-cpceia">ad primum</ref>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-cpceia">Vide supra</ref></bibl>
</cit>,
dico quod propositio theologica potest sumi duplex.
Uno modo pro quacumque propositione significante rem theologicam,
et sic pura propositio vocalis potest dici theologica.
Alio modo sumitur pro illa propositione quae intrinsece est assensus theologicus,
et sic dico quod talis propositio quae intrinsece est significatum significanti theologici
non potest esse sine assensu theologico. Et ad probationem negatur assumptum accipiendo
propositionem theologicam secundo modo, licet possit formare omnem propositionem significantem ad placitum.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-ascddt">
<cit>
<ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-ssqsqp">Ad secundum</ref>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-ssqsqp">Vide supra</ref></bibl>
</cit>
conceditur consequens capiendo <mentioned>scientiam</mentioned>
prout includit assensum theologicum. Sed capiendo <mentioned>scientiam</mentioned> pro habitu quo quis
potest scire concludere unam propositionem ex alia sic non perderet suam scientiam,
sed tamen talis non deberet dici theologus.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-atnepr">
<cit>
<ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-tpaeca">Ad tertium</ref>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-tpaeca">Vide supra</ref></bibl>
</cit>
negatur antecedens, et ad probationem
dicitur quod ille assensus est met propositio qua assentimus, non propositioni,
sed sic esse vel non sic esse ex parte rei.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-aqnnmp">
<cit>
<ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-qsiepm">Ad quartum</ref>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-qsiepm">Vide supra</ref></bibl>
</cit>
negatur antecedens, et ad probationem
dico quod quamdiu manebit illa propositio et assensus etiam quamvis una propositio
quodammodo similis ei poterit manere quae non erit assensus. Et tunc illa propositio
non est theologica, et sic potest dici quod illa propositio manebit,
sed non manebit propositio.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-aqcssa">
<cit>
<ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-qcstss">Ad quintum</ref>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-qcstss">Vide supra</ref></bibl>
</cit>
conceditur consequens, et ad probationem eius conceditur
antecedens, sed negatur consequentia quia propositio quae est assensus ultra terminos
includit aliud, scilicet assensum qui non includitur in altera.
Secundo potest dici quod copula unius non est eiusdem speciei cum copula alterius
quia modus coniungendi subiectum cum praedicato est diversus eo quia
una propositio est assensus et non alia, sed solum apprehensio.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-asdqas">
<cit>
<ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-sccqrd">Ad sextum</ref>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-sccqrd">Vide supra</ref></bibl>
</cit>
dicitur quod non sunt unus habitus.
Et cum ponitur quod remittantur uniformiter, forte quidam dicerent quod
uniformiter remitti non possunt. Sed admisso casu, dicitur quod remanebit
aliquis gradus theologiae, sed non deberet dici theologia
quia sine fide non sufficeret ille habitus habentem denominare theologicum.
Et sic potest dici
<pb ed="#L" n="14-v"/>
conformiter ad praedicta quod theologia potest manere sine fide,
sed non potest manere sine fide theologia, non enim sufficeret ille habitus
habentem theologicum denominare, saltim secundum legem praesentem.
Nota quod <name ref="AlphonsusVargas">Alphonsus</name> tenet quod sit idem habitus theologiae et fidei,
<cit>
<ref target="http://scta.info/resource/atvl1prolq3-d1e3559">quaestione tertia prologi, articulo secundo, conclusione prima</ref>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/atvl1prolq3-d1e3559">Alphonsus Vargas, I, prol., q. 3, a. 2, concl. 1, (Paris 1490, B6ra)</ref></bibl>
<!-- the target is currently the first paragraph of "conclusione prima"; an argument could be
made for the target being pointed at the entire "conclusio" div; but at present I don't have ids for these divs -->
</cit>,
sed
<name ref="#ThomasStrasbourg">Thomas Argentinae</name> tenet oppositum et eius rationes solvit
<cit>
<ref>quaestione quarta, articulo secundo.</ref>
<bibl>Thomas de Argentina, I, q. 4, a. 2, (Venice 1564, 15va-vb)</bibl>
<note xml:lang="en">See especially in Venice 1564, 15vb where he says "Sed illa non concludunt: quia illi habitus realiter differunt, quorum unus realiter potest esse altero non existente".</note>
</cit>
</p>
<p xml:id="pgb1q1-asqqpf">
<cit>
<ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-scsons">Ad septimum</ref>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-scsons">Vide supra</ref></bibl>
</cit>
quod est contra
<cit>
<ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-scqsot">secundam conclusionem</ref>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-scqsot">Vide supra</ref></bibl>
</cit>,
negatur minor quia multa sunt vera quae non sunt propositiones sicut significata propositionum.
Et hoc videtur de mente
<cit>
<ref><name ref="#Aristotle">Aristotelis</name> libro <title ref="#Categories">Praedicamentorum</title> capitulo de oppositis,</ref>
<bibl>Aristoteles, Praedicamentorum, xxx</bibl>
</cit>, <!-- possible quote here -->
ubi dicit quod significatum unius propositionis contradictoriae contradicit significato alterius,
et si unum est verum, reliquum est falsum. Ista autem significata quadam extrinseca denominatione dicunt vera vel falsa
quia eorum significata sunt vera vel falsa vel essent si formarentur.
Et sic potest dici quod id significatum est verum quod est significabile per veram propositionem
et illud falsum quod per falsam.
Item potest dici quod omnia vera significabilia possunt
dici vera a prima veritate quae Deus est qui est omnium
talium verum et certum iudicium.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-aodsht">
<cit>
<ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-occrea">Ad octavum</ref>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-occrea">Vide supra</ref></bibl>
</cit>
dicitur quod neutrum praedictorum,
sed est sic esse vel non esse. Et si quaeratur, utrum sit illud aliqua res dicitur,
quod sic sumendo <mentioned>rem</mentioned> large pro omni significabili complexe
vel incomplexe, vere vel false. Et cum dicitur quod de <mentioned>rebus contingentibus esset scientiam</mentioned>,
etc., hic dicitur quod non, ideo dicuntur scientiae de necessariis quia eorum obiecta sint
quaedam res et entitates reales necessariae quia sic nulla est nisi Deus.
Sed ideo dicuntur de necessariis quae ea quae sciuntur non contingunt non sic esse.
Verbi gratia, hoc scibile, <mentioned>omnis isoceles habet tres angulos</mentioned> etc.,
non dicitur necessarium quia necesse est quod sit isoceles vel quod necessario habeat tres etc.,
sed quia necesse est, si isoceles est, quod habeat tres angulos, etc.
Etiam illud scibile dicitur aeternum quia quandoque isoceles fuit,
habuit tres, et quandoque existat, semper habebit tres.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-acpceh">
<cit>
<ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-cqeefv">Ad confirmationem</ref>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-cqeefv">Vide supra</ref></bibl>
</cit>
posset concedi consequens quia eundem
Deum scimus esse et credimus terminum et forte possumus errare circa eum tenendo aliquam opinionem falsam,
et hoc secundum diversas considerationes et habitudines.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-aanpap">
<cit>
<ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-nctiec">Ad aliam</ref>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-nctiec">Vide supra</ref></bibl>
</cit>
negatur antecedens loquendo de notitia viatorum,
et ad eius probationem dicitur quod maior est falsa nisi reciperetur per se notum,
id est propter nihil aliud certius assertum sicut videtur assumere
<ref><name ref="#WilliamOfAuxerre">Altissiodorensis</name> libro tertio <title>Summae</title> suae</ref> dicens quod
<cit>
<quote xml:id="pg-b1q1-Qd1e4415">articuli fidei sunt per se noti</quote>
<bibl>Guillelmus Altissiodorensis, Summa Aurea IV, tr. 5, cap. 4, qu. 3 (4, 116, ll. 80).</bibl>
</cit>.
Nota differentiam de per se noto quam ponit
<cit>
<ref><name ref="#HugolinoOfOrvieto">Hugolinus</name> libro primo, distinctione tertia, quaestione prima, articulo primo</ref>
<bibl>Hugolinus de Urbe Veteri, Commentarius in Quottuor Libros Sententiarum, I, d. 3, q. 1, a. 1 (Eckermann 1984, II:4-11).</bibl>
</cit>.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-aanafi">
<cit>
<ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-dstogd">Ad aliam</ref>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-dstogd">Vide supra</ref></bibl>
</cit>
negatur consequentia.
Ad probationem negatur quod certitudo fidei sit infinita, immo nulla certitudo creata est infinita
quia quaelibet talis est actus vel habitus finitus ad actum finitum inclinans.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-aunqev">
<cit>
<ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-unlfdm">Ad ultimum</ref>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-unlfdm">Vide supra</ref></bibl>
</cit>
negatur maior quia aliquis
in casu tenetur credere et assentire mendacio sine haesitatione,
non tamen inquantum mendacium, sed praecise contra mentem dicentis
et putantis falsum quod est verum.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-aprpqq">
<cit>
<ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-qspali">Ad primum rationem factam ante oppositum</ref>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-qspali">Vide supra</ref></bibl>
</cit>,
conceditur maior et conclusio quae est indefinita quia intellectus naturaliter potest intelligere aliquid.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-acnapq">
<cit>
<ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-cqsanc">Ad confirmationem</ref>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-cqsanc">Vide supra</ref></bibl>
</cit>
negatur consequentia. Ad probationem iterum negatur consequentia.
Et ad eius probationem etiam negatur consequentia
quia non aeque primo nec eodem modo ratio eorum movet intellectum.
De hoc vide
<cit>
<ref><name ref="#HenryOfGhent">Henricum de Gandavio</name>, parte prima, articulo primo, 44 14 quaestionibus</ref>
<bibl>Non invenimus</bibl>
<note xml:lang="en">There are several oddities about this reference that make its identification difficult.
Because Henry never began a second part of his Summa (though he had planned to write it),
Gracilis' reference is unclear as few authors discuss parts when referencing Henry's Summa.
See Gordon Wilson's forthcoming article "The Parts of Henry of Ghent’s Quaestiones Ordinariae (Summa),"
<title>Contemplation and Philosophy: Scholastic and Mystical Modes of Medieval Philosophical Thought</title>,
(Studien und Texte zur Geistesgeschichte des Mittelalters), Pich, Roberto Hofmeister; Culleton, Alfredo Santiago; and Speer, Andreas
(E. J. Brill, Leiden – Köln – New York, 2016).
The second oddity is that the first article of the Summa has neither a 14th or 44th question. In fact, no
article contains more than 13 questions, and thus the exact target of this reference remains, for the moment, a mystery.
</note>
</cit>.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-aaqinc">
<cit>
<ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-shdsam">Ad aliam</ref>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-shdsam">Vide supra</ref></bibl>
</cit>
quidquid sit de antecedente
negatur consequentia, et ad probationem dicitur illud esse verum de totali agente et praeciso,
sed intellectus agens non est totale agens ipsam intellectionem causans, ideo non concludit.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-aacpsp">
<cit>
<ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-tsqpap">Ad aliud</ref>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-tsqpap">Vide supra</ref></bibl>
</cit>
conceditur consequens, et ad improbationem
negatur consequentia quia sic probaretur quod nullus esset habitus caritatis vel gratiae
infusus creaturae quia non omnes qui habent percipiunt, immo nemo sic an odio vel amore dignus sit.
Secundo posset dici quod omnis
<pb n="15-r" ed="#L"/>
theologus percipit, licet non perfecte percipiat ipsum, nec percipiat se percipere.
</p>
<p xml:id="pgb1q1-aupqef">
<cit>
<ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-qvprit">Ad ultimum</ref>
<bibl><ref target="http://scta.info/resource/pgb1q1-qvprit">Vide supra</ref></bibl>
</cit>
posset negari consequentia quia si
potest convincere sine tali lumine, non tamen taliter vel modo tam perfecto sicut ponit
fides vel theologia, et sic posset dici ad primum praecedens.
Secundo potest negari antecedens et dici quod probationes adiutae non probant quia
simile probaretur quod homo ex puris naturalibus posset sequi beatitudinem quod est falsum.
</p>
</div>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>